رفتارهای برخواسته از کودکان و اشتباهاتشان در سنین مختلف حائز اهمیت می باشد. برخورد والدین و پرستاران کودکان با اشتباهات آنها نیاز به دانستن مواردی دارد. در پست قبل محسن ایمانی پژوهشگر کشور اسلامی مان در مورد "برخورد با اشتباهات کودکان" انواع خشونت را بیان کرد. در ادامه به بیانات محسن ایمانی در مورد "آموزه های اسلام در برخورد با کودکان" می پردازیم.
موضوع کودکان و تشریح رفتارشناسی آنان در اسلام
دین اسلام و آموزه های آن مخالف خشونت علیه کودکان است. بنابراین در اسلام این موضوع منتفی بوده و حتی کودکان دارای حقوقی هستند. اسلام خواستار رفتار محبت آمیز با کودکان می باشد.
ایمانی در ادامه افزود: "پیامبراسلام(ص) می‌فرماید: «اَحبّوا الصِّبیان وارحَموهُم و اذا وَعَدتُموهُم شیئاً ففوا لهم فانَّهم لایَدرونَ الا اِنَّکم تَرزُقونَهم» یعنی کودکان را دوست بدارید و به آنها مهربانی کنید و هرگاه به آنها وعده دادید، وفا کنید؛ زیرا آنها شما را روزی‌دهنده خود می‌دانند" گام اول دوستدار کودکان بوده و به آنان در صورت دادن قولی، وفای به عهد کنید. از نشانه های کریم بودن مومن همین عمل به قول و وفای به عهد می باشد. گام بعدی یا دوم: کار یا تکلیفی را به کودکان در حد توانایی شان دهید. در صورت سختی کار و ناتوانی، کودک منجر به دروغ گویی و ایستادگی در برابر والدین می گردد.
دین اسلام بازی با کودکان را از دیگر موضوعات استحباب می شمارد. پیامبر (ص) در خانه با حسنین (ع) و همچنین در کوچه با دیگر بچه ها به بازی مشغول می شدند. فیلسوف انگلیسی "جان لاک" می گوید: "بهترین تنبیهات اخم کردن به کودکان است و بهترین تشویقات خندیدن". در اسلام به اخم کردن و به نوعی ترش کردن چهره تجویز نشده است.
این روانشناس ایرانی همچنین بیان می کند: احترام به کودکان مهم هست. برای مثال: در مراسم و مجالس به کودک خود احترام گذاشته و او جای مناسبی دهید. در بیشتر مجالس با حضور بزرگترها و ورود کودکان اکثرا به آنها روی ترش نشان میدهند. اسلام احترام به کودک را تجویز میکند همانطور که "حضرت رسول اکرم(ص) می‌فرماید: «اذا سَمَّیتُم الوَلَد فَاکرِموهُ و اَوسِعوا له فی‌المَجلسِ و لاتقّبحوا له وَجهاً» یعنی هرگاه فرزندتان را صدا می‌کنید، او را گرامی بدارید و در مجلس به او برای نشستن جا دهید و رویتان را برایش ترش نکنید."
پیامبر اکرم (ص) می‌فرماید:" «مَن کانَ له صَبیٌّ فَلیَتصابّ له» یعنی هرکس کودکی دارد، با او کودکانه حرف بزند." رفتارشناسی اسلام به نحوه صحبت با کودکان نیز اشاره می کند. ما هرگز حق صحبت با خشونت با کودکان را نداریم. با فضیلت ترین نکات آموزه های اسلامی، نوازش و بوسیدن فرزندان و کودکانمان است و این بوسیدن همراه با محبت بسیار تاثیر گذار می باشد.
تنظیم محتوا: منیره نجاریانی
پرستار کودک
- ۹۶/۰۷/۲۴